Kiedy doktor Zofia Nibużanka dostaje propozycję pracy w Szpitalu Ujazdowskim w Warszawie, nie waha się ani chwili. W wojskowej placówce medycznej z otwartością wita się lekarki i traktuje je na równi z mężczyznami.
Dla Zofii jest to szansa, by doskonalić wiedzę i umiejętności na wielu prężnie się rozwijających oddziałach medycznych i w postępowych pracowniach. Poznaje tajniki radiologii, neurologii, hematologii i innych specjalizacji, które w przyszłości pomogą jej stać się wspaniałą pediatrą, aczkolwiek w skrytości ducha marzy o chirurgii.
Pracę u boku najwybitniejszych specjalistów tamtych czasów przerywa wybuch wojny. Rzeczpospolita Ujazdowska – tak medycy nazywają swój szpital – funkcjonuje na bazie konwencji haskiej, ale jej regulacje są bezwzględnie łamane poprzez okupanta, a personel, zwłaszcza lekarze i pielęgniarki zaangażowani w konspirację, doświadcza nieszablonowego okrucieństwa wojny.
Kadra oficerska zostaje wywieziona na Wschód i przepada bez wieści. Dopiero po latach świat usłyszy o Katyniu. Część lekarzy ginie w bombardowaniach, inni są wywożeni do obozów koncentracyjnych, zamykani w getcie albo torturowani w katowniach gestapo.
Ocalali, a wśród nich doktor Zosia, starają się ratować pacjentów w warunkach urągających ludzkiej godności. Młodej lekarce jest tym trudniej, iż jej mąż włącza się działania konspiracyjne, a także co chwilę docierają do niej złe wieści o losie najbliższych.
Najgorsze przyjdzie jednak dopiero wraz z wybuchem powstania warszawskiego. W powieści ożywa przedwojenna Warszawa – losy fikcyjnych bohaterów przeplatają się z prawdziwymi wydarzeniami, w których uczestniczyli wybitni artyści, politycy i naukowcy dwudziestolecia międzywojennego.
W powieści, wzorem poprzednich części cyklu, zostały przedstawione sylwetki autentycznych gigantów medycyny, takich jak Zygmunt Freud, Alois Alzheimer czy Kazimierz Funk. "Doktor Zosia" to ostatnia część procesu Uczniowie Hippokratesa łączącego opowieść fabularną z bezprecedensowymi wydarzeniami z historii medycyny.
"Doktor Zosia" to książka nieszablonowa. Losy głównej bohaterki przeplatają się tu z opowieścią o Szpitalu Ujazdowskim, który jeszcze nigdy nie został tak szeroko i szczegółowo opisany, a jego dzieje można określić „historią Polski w pigułce".
Ałbena Grabowska trylogią Uczniowie Hippokratesa dokonała rzeczy pokaźnej – sprawiła, że historia medycyny uwolniła się z podręczników i stała się przystępna dla każdego. Po Thorwaldzie, który przybliżył dzieje światowej medycyny, Grabowska opisuje historię polskiej medycyny, i robi to tak, iż nie sposób się oderwać.
Lek. Krzysztof Królikowski Prezes Stowarzyszenia d. Szpital Ujazdowski Powyższy opis pochodzi od wydawcy.
